Volgens een onderzoek van consultancykantoor Berenschot, in opdracht van energiebedrijf Essent, blijft de energierekening voor veel consumenten tot 2035 hoger dan vóór de oorlog in Oekraïne, ondanks de gedaalde gas- en stroomprijzen. Dit wordt veroorzaakt door kosten voor de energietransitie, zoals gestegen belastingen en elektriciteitsnetwerkkosten. Hoewel verduurzaming de rekening kan verlagen, is dit niet in alle gevallen het geval, en het vergt ook aanzienlijke investeringen.
Resi Becker, CEO van Essent, benadrukt: "Er moeten scherpe keuzes worden gemaakt tussen de kosten van de energietransitie en een betaalbare energierekening." Essent maakt zich zorgen over mensen in een kwetsbare financiële positie die mogelijk de energierekening niet meer kunnen betalen. Het bedrijf pleit voor maatregelen zoals beperkte belastingverhoging of noodfondsen vanuit de overheid.
Nibud meldt dat er momenteel huishoudens zijn die structureel geld tekortkomen om de energierekening te betalen, vooral nu het kabinet in 2024 is gestopt met het energieprijsplafond en energietoeslagen voor minima. Een woordvoerder benadrukt de noodzaak van structurele oplossingen.
Vergroening drukt de kosten
Voor de oorlog betaalden huishoudens met een cv-ketel en zonder zonnepanelen ongeveer €1800 per jaar. Nu ligt dat bedrag op €2700. Mensen die niet verduurzamen, betalen in 2035 €2300 tot €3200. Voor huishoudens die wél vergroenen, zakt in sommige gevallen de energierekening. De kosten liggen tussen de €800 en €1400 per jaar voor mensen met een elektrische warmtepomp, maar tussen de €2300 tot €3000 per jaar voor huishoudens op stadswarmte, zegt het onderzoek. De bandbreedte is gebaseerd op de ontwikkeling van mondiale handelsprijzen voor gas.
Essent neemt de investeringskosten in verduurzaming niet mee in de berekening, maar volgens voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal kost een elektrische warmtepomp €12.000. Het apparaat gaat vijftien jaar mee. Een set van achttien zonnepanelen kost al snel €8000 en gaat 25 jaar mee.
Kosten energietransitie
De energierekening blijft hoog, ondanks de dalende energieprijzen die zich naderen tot het niveau van vóór de oorlog. Het Nederlandse TTF-termijncontract voor gas stond maandag (5-2-2024) rond de €28. Deze kosten blijven hoog doordat de belasting op aardgas toeneemt, een politieke keuze in de hoop mensen te motiveren om van het gas af te stappen.
Daarnaast nemen de netwerkkosten toe door uitbreiding van het stroomnet vanwege de energietransitie. Netbeheerders moeten miljarden investeren in nieuwe netten, die worden verrekend via de energienota. Ook verwachten de onderzoekers dat energiebedrijven een hogere risico-opslag zullen rekenen op de energieprijs dan nu. Door de toename van zon- en windenergie is er minder stabiel aanbod van stroom, wat een risico vormt voor energieleveranciers. Daarnaast heeft de Europese Commissie plannen om een CO₂-heffing in te voeren voor woningen.
Volgens het onderzoek zullen de energierekeningen van mensen in de toekomst sterk verschillen, afhankelijk van het soort verwarmingsinstallatie. Vooral mensen die op gas blijven stoken en mensen met stadswarmte betalen veel. Energiebedrijven moeten hoge investeringen doen in nieuwe warmtenetten en rekenen dat door aan consumenten. De onderzoekers voorspellen dat minder dan 60% van de huishoudens in 2035 nog een cv-ketel zal hebben.